Moskwa stara się przejąć kontrolę nad całym obszarem Berlina i wymusić na Zachodzie utworzenie jednolitego rządu dla całych Niemiec. Stalin sądzi, że uda mu się, korzystając z doświadczeń w innych krajach, w tym i w Polsce, ustanowić dla Niemiec powolny sobie reżim. W połowie roku Sowieci odcinają prąd i dostawy lądowe do zachodnich sektorów miasta, chcąc zagłodzić miasto i zmusić aliantów do uległości. W odpowiedzi na blokadę Zachód uruchamia potężny most powietrzny. Aby dostarczyć żywność,  surowce i materiały potrzebne mieszkańcom do przetrwania, samoloty amerykańskie i innych krajów wykonują ponad ćwierć miliona lotów. Kryzys berliński grozi wybuchem otwartego konfliktu między blokiem sowieckim a demokratycznymi krajami Zachodu. 

W tym samym czasie w Polsce komuniści kończą likwidację resztek opozycji i konsolidują swój system władzy na wzór sowiecki. Na początku marca zapada wyrok w procesie kierownictwa Narodowych Sił Zbrojnych. Ostatni dowódcy zostają skazani na śmierć. Nazajutrz przed Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczyna się proces rotmistrza Witolda Pileckiego, który w czasie okupacji hitlerowskiej dał się dobrowolnie uwięzić w Auschwitz, aby sporządzić raport o sytuacji w obozie. W maju Pilecki zostanie rozstrzelany w więzieniu na Rakowieckiej. W tym samym czasie Wojskowy Sąd wydaje wyroki na działaczy Stronnictwa Narodowego. Na początku czerwca pod fałszywym zarzutem szpiegostwa na rzecz Wielkiej Brytanii i USA aresztowany zostaje Stanisław Skalski, najsłynniejszy polski as myśliwski z okresu wojny.

W lipcu komuniści tworzą Związek Młodzieży Polskiej, organizację wzorowaną na Komsomole, której celem jest indoktrynacja młodzieży i kształcenie nowych ideowych kadr dla komunistycznej władzy. Minister finansów i handlu Hilary Minc przedstawia plan kolektywizacji polskiej wsi.  

Komuniści przekonują światową opinię publiczną, że kraje komunistyczne dążą do pokoju, a największym zagrożeniem są zachodni imperialiści. Pod koniec sierpnia we Wrocławiu odbywa się Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju, w którym bierze udział 400 delegatów z 46 krajów. W uczestniczą w nim m.in.: Pablo Picasso, Julian Huxley, Bertold Brecht, Graham Greene, Ilja Erenburg i Michaił Szołochow. Polskiej delegacji przewodniczy Jarosław Iwaszkiewicz, a jej członkami są m.in.: Władysław Broniewski, Maria Dąbrowska, Leon Kruczkowski, Zofia Nałkowska, Jan Parandowski, Antoni Słonimski, Julian Tuwim, Ksawery Dunikowski, Grzegorz Fitelberg, Andrzej Panufnik, Ludwik Hirszfeld, Tadeusz Kotarbiński, Stanisław Ossowski.

W kilka dni po zakończeniu Światowego Kongresu Intelektualistów odbywa się plenum KC PPR w czasie którego z funkcji pierwszego sekretarza odwołany zostaje za "odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne" Władysław Gomułka. Zastępuje go twardy stalinowiec Bolesław Bierut. W grudniu PPS zostaje połączona z PPR i powstaje Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, która z poaprciem Kremla będzie rządzić Polską przez ponad 4 dekady. W skład Biura Politycznego PZPR wchodzą zasłużeni działacze: Jakub Berman, Franciszek Jóźwiak, Hilary Minc, Stanisław Radkiewicz, Marian Spychalski, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki, Józef Cyrankiewicz, Adam Rapacki i Henryk Świątkowski. Pierwszym sekretarzem Partii zostaje oczywiście Bolesław Bierut. Stalinizm w Polsce sięga zenitu.  

Na zdjęciu: amerykański samolot transportowy ląduje na lotnisku Tempelhof podczas blokady Berlina w 1948 r. Fotografia: Henry Ries / USAF. Źródło: United States Air Force Historical Research Agency via Cees Steijger (1991), Wikimedia Commons.